روند افزایش بدهیهای دولت (مقایسه برخی ارقام کلان لایحه بودجه سال 1400 با قانون بودجه سال 1399)

زمستان 1399- شماره 35
زمانی که دخل و خرج چه در بعد خرد (شخصی) و چه در بعد کلان (دولت) با یکدیگر تطابق نداشته باشند، قرضکردن و ایجاد بدهی غالباً به عنوان راهکاری مورد توجه قرار میگیرد؛ به صورت کلی قرضکردن گاهی به دلیل ایجاد موقعیت خاص نظیر بیماری، فوت یکی از نزدیکان یا جنگ رخ میدهد؛ بهرهگیری بیشتر از موقعیت پیشآمده و کسب سود بیشتر دومین دلیل ایجاد بدهی است؛ در حالت سوم، کلاً امیدی برای تطابق دخل (افزایش منابع) و خرج (کاهش مخارج) وجود ندارد. در این حالت شخص بدهکار (چه در سطح خرد و چه در سطح کلان) امکان و توان بازپرداخت بدهیهایش را ندارد و با قرضگرفتن مداوم، بر بدهیهای خود میافزاید. بهگونهای که در نهایت شخص اعلام میکند که عملاً دیگر توانایی بازپرداخت بدهیهای خود اعم از داخلی و خارجی را ندارد که در بعد کلان و اعلام آن از سوی دولتها، نکول نامگذاری میشود. کشورهایی نظیر لبنان، یونان و آرژانتین نمونههای اهم کشورهایی هستند که اخیراً اعلام نکول نموده و با اعتراضهای گستردهای از سوی مردم آن کشورها مواجه گشتهاند. در همین راستا با توجه به اهمیت این موضوع و نیز ایام بررسی لایحه بودجه سال 1400 در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، نوشتار حاضر درصدد است بدهی را در این لایحه ضمن قیاس برخی ارقام کلان آن با قانون بودجه سال 1399 در قالب جداولی، مورد توجه و بررسی اجمالی قرار دهد.